Polski Ład

Ustawa przewiduje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów związanych z produkcją próbną nowego produktu, a także kosztów wprowadzenia na rynek nowego produktu w celu jego sprzedaży.

Zgodnie z ustawą, podatnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 u.p.d.o.f. (odpowiednio art. 18 u.p.d.o.p.), kwotę stanowiącą 30% sumy kosztów produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia na rynek nowego produktu, przy czym wysokość odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć 10% dochodu osiągniętego z działalności gospodarczej.

Przez produkcję próbną nowego produktu rozumie się etap rozruchu technologicznego produkcji niewymagający dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych, którego celem jest wykonanie prób i testów przed uruchomieniem procesu produkcji nowego produktu, powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych, przy czym faza rozruchu technologicznego obejmuje okres od momentu poniesienia pierwszego kosztu związanego z tym etapem do momentu rozpoczęcia produkcji nowego produktu.

Natomiast przez wprowadzenie na rynek nowego produktu rozumie się działania podejmowane w celu przygotowania dokumentacji służącej uzyskaniu w odniesieniu do produktu powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych certyfikatów i zezwoleń umożliwiających skierowanie produktu do sprzedaży.

Zmiana dedykowana jest tym podatnikom, którzy w wyniku prowadzonych prac badawczo-rozwojowych wytworzyli nowy produkt i mieli wydatki z tego tytułu na etapie produkcji próbnej takiego produktu, a także koszty wprowadzenia w celu sprzedaży na rynek nowego produktu. Ulga na prototyp pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania określonych w przepisach kosztów produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu. Przy czym zakłada się, że wartość odliczenia nie może przekroczyć 30% poniesionych kosztów, nie więcej jednak niż 10% dochodu z działalności gospodarczej.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu. Jeśli podatnik poniósł stratę albo wielkość jego dochodu okazała się niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, to może dokonać odliczenia w kolejno następujących po sobie sześciu latach.

Ustawa przewiduje ulgę dla podatników, którzy poniosą wydatki na nabycie terminala płatniczego oraz wydatki na obsługę transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego.

Zgodnie z ustawą, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych może odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki na nabycie terminala płatniczego oraz wydatki związane z obsługą transakcji płatniczych przy użyciu terminala płatniczego poniesione w roku podatkowym, w którym rozpoczął przyjmowanie płatności przy użyciu terminala płatniczego, i w roku następującym po tym roku, do wysokości:

• 2500 zł w roku podatkowym – w przypadku podatników zwolnionych z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przy zastosowaniu kas rejestrujących, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług;

• 1000 zł w roku podatkowym – w przypadku podatników innych niż określonych w pkt 1.

Dla celów ulgi określono rodzaje wydatków, których poniesienie uprawnia do ich odliczenia. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów z działalności gospodarczej. Jednocześnie możliwość skorzystania z ulgi będzie przysługiwała tylko w odniesieniu do wydatków poniesionych w roku podatkowym, w którym podatnik zapewnił możliwość przyjmowania płatności za pośrednictwem terminala i wydatków poniesionych w roku bezpośrednio po nim następującym. Oznacza to, że podatnik będzie miał prawo do ulgi tylko przez dwa lata.

Prawo do ulgi nie będzie miało zastosowania w przypadku podatnika, który przyjmował płatności przy użyciu terminala płatniczego w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc, w którym ponownie rozpoczął przyjmowanie płatności przy użyciu tego terminala. Toteż podatnik, który, np. zakończył prowadzenie działalności z dniem 31 grudnia 2023 r., a potem rozpoczął prowadzenie innego rodzaju działalności z dniem 1 maja 2024 r., zapewniając przyjmowanie płatności bezgotówkowych przy użyciu terminala, w rozliczeniu za rok 2024 nie będzie mógł skorzystać z prawa do ulgi na wsparcie płatności bezgotówkowych.

Ustawa przewiduje ulgę dla podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą i ponoszą koszty podatkowe związane z zatrudnieniem wysoko kwalifikowanych pracowników.

Zgodnie z ustawą, podatnik będący płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, który poniósł za rok podatkowy stratę lub osiągnął dochód niższy od kwoty przysługującego w roku podatkowym odliczenia z tytułu ulgi na działalność badawczo-rozwojową, może pomniejszyć kwotę podlegających przekazaniu na rachunek urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy – z tytułu stosunku pracy, wykonywania usług na podstawie umów cywilnoprawnych, praw autorskich (osób fizycznych) – o iloczyn kwoty nieodliczonej i stawki podatku obowiązującej tego podatnika w danym roku podatkowym.

Przez pracownika uznawanego za wysoko wykwalifikowanego rozumie się osobę fizyczną bezpośrednio zaangażowaną w działalność badawczo-rozwojową, której czas pracy:

• przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostający w ogólnym czasie pracy w danym miesiącu wynosi co najmniej 50% lub

• przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu, pozostający w całości czasu przeznaczonego na wykonanie tej usługi, wynosi co najmniej 50%.

Przy czym przedmiotowe uprawnienie do pomniejszenia, które przewiduje ulga, będzie przysługiwać od miesiąca następującego bezpośrednio po miesiącu, w którym podatnik złożył zeznanie, do końca roku podatkowego, w którym zostało złożone to zeznanie.

Ustawa przewiduje możliwość korzystania w sposób symultaniczny z ulgi na działalność badawczo-rozwojową oraz preferencji IP Box. Zgodnie z ustawą, podatnik komercjalizujący wyniki prac badawczo-rozwojowych i osiągający z tego tytułu dochody kwalifikowane, o których mowa w art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. i art. 24d ust. 2 u.p.d.o.p., nie będzie musiał dokonywać wyboru między dwoma wykluczającymi się preferencjami podatkowymi.

Nadto, ustawa umożliwia odliczenie przez podatnika tzw. kosztów kwalifikowanych, czyli kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową, o których mowa w art. 26e u.p.d.o.f. lub art. 18d u.p.d.o.p., od dochodu uzyskanego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej według art. 30ca ust. 7 u.p.d.o.f. lub art. 24d ust. 7 u.p.d.o.p. Przy czym odliczeniu mogą podlegać jedynie koszty kwalifikowane, które doprowadziły do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia przez podatnika danego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, z którego komercjalizacji podatnik osiąga dochody, co jest następstwem ogólnych metod obliczania dochodu z kwalifikowanych IP.

W konsekwencji wprowadzona regulacja będzie umożliwiać podatnikowi – osiągającemu dochody z kwalifikowanych IP i opodatkowującemu je preferencyjną 5% stawką podatkową – korzystanie jednocześnie z odliczenia w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową.

Ustawa przewiduje wprowadzenie dodatkowej preferencji, podobnej do już obowiązującej ulgi na działalność badawczo-rozwojową. Ulga na robotyzację skierowana jest do podatników prowadzących aktywną działalność przemysłową (produkcyjną).

Zgodnie z ustawą, podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzący działalność gospodarczą może odliczyć od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 u.p.d.o.f., kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację, przy czym kwota odliczenia nie może przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z działalności gospodarczej.

Analogicznie, podatnik podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych może odliczyć od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18 u.p.d.o.p., kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację, przy czym kwota odliczenia nie może przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Odliczenie w ramach ulgi na robotyzację będzie miało zastosowanie do enumeratywnie określonego katalogu kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację w latach 2022-2026 wskazanego w u.p.d.o.f. i u.p.d.o.p.

Ustawa wprowadza ulgę na pierwszą ofertę publiczną, która pozwala podmiotom dotąd nienotowanym na giełdzie na odliczenie określonych kategorii wydatków związanych z wejściem na rynek regulowany akcji lub do obrotu w alternatywnym systemie obrotu.

Zgodnie ze zmianą, podstawa opodatkowania ustalona zgodnie z art. 18 lub art. 24d ust. 3 u.p.d.o.p., po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 18d i 18ea–18ec tej ustawy, może być pomniejszona o kwotę stanowiącą:

1. 150% wydatków na przygotowanie prospektu emisyjnego, opłaty notarialne, sądowe, skarbowe i giełdowe oraz opracowanie i publikację ogłoszeń wymaganych przepisami prawa,

2. 50% wydatków, bez uwzględnienia podatku od towarów i usług, na usługi doradztwa prawnego, w tym doradztwa podatkowego, i finansowego, nie więcej jednak niż 50 000 zł,

– poniesionych bezpośrednio na dokonanie pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji w rozumieniu art. 4 pkt 5 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, z zamiarem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym lub z zamiarem ubiegania się o wprowadzenie tych akcji do obrotu w alternatywnym systemie obrotu.

Wydatki, które mogą być odliczone, muszą zostać poniesione w roku podatkowym, w którym przedstawiono pierwszą ofertę publiczną dotyczącą akcji lub w roku poprzedzającym ten rok podatkowy, nie później niż do dnia dokonania tej pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji. Odliczenia, o których mowa wyżej, dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym podatnik wprowadził swoje akcje po raz pierwszy do obrotu na rynku regulowanym akcji albo w alternatywnym systemie obrotu.

Ustawa zakłada wprowadzenie ulgi dla podatników, którzy zamierzają dokonywać ekspansji gospodarczej na rynkach krajowych i zagranicznych poprzez nabywanie udziałów lub akcji spółek kapitałowych funkcjonujących na tych rynkach.

Zgodnie z ustawą, podatnik będący przedsiębiorcą, uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych, odlicza od podstawy opodatkowania ustalonej zgodnie z art. 18 u.p.d.o.p. kwoty wydatków na nabycie udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną, do wysokości dochodu uzyskanego w roku podatkowym przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych, nie więcej jednak niż 250 000 zł w roku podatkowym, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1. spółka, której udziały (akcje) są nabywane, ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub w innym państwie, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierającą podstawę prawną do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego tego innego państwa;
2. główny przedmiot działalności spółki, o której mowa w pkt 1, jest tożsamy z przedmiotem działalności podatnika lub działalność takiej spółki może być racjonalnie uznana za działalność wspierającą działalność podatnika, przy czym działalność takiej spółki nie jest działalnością finansową;
3. działalność, o której mowa w pkt 2, była przez spółkę i podatnika prowadzona przed dniem nabycia w niej przez podatnika udziałów (akcji), przez okres nie krótszy niż 24 miesiące;
4. w okresie dwóch lat przed dniem nabycia udziałów (akcji) spółka i podatnik nie byli podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.;
5. podatnik w jednej transakcji nabywa udziały (akcje) spółki w ilości stanowiącej bezwzględną większość praw głosu.

Do katalogu wydatków objętych ulgą uznaje się wydatki związane bezpośrednio z transakcją nabycia udziałów (akcji) w tej spółce na:

1. obsługę prawną nabycia udziałów i akcji oraz ich wycenę,
2. opłaty notarialne, sądowe i skarbowe,
3. podatki i inne należności publicznoprawne zapłacone w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą

– z wyłączeniem ceny zapłaconej za nabywane udziały (akcje) oraz ponoszonych w związku z tą transakcją kosztów finansowania dłużnego.

Idea ulgi konsolidacyjnej polega na tym, że odliczeniu podlega kwota faktycznie poniesionych w roku podatkowym wydatków na nabycie udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną. Przy czym odliczenia, o którym wyżej mowa, dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym zostały nabyte udziały (akcje). Odliczone od podstawy opodatkowania wydatki podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z u.p.d.o.p.

W przypadku zbycia, umorzenia udziałów (akcji) lub postawienia podatnika w stan likwidacji przed upływem 36 miesięcy, licząc od dnia nabycia udziałów (akcji) w spółce, podatnik jest obowiązany w rozliczeniu za rok podatkowy, w którym doszło do takiego zbycia, umorzenia lub likwidacji, zwiększyć podstawę opodatkowania o kwotę dokonanego odliczenia.

Ustawa przewiduje ulgę dla podatników, którzy planują zwiększyć przychody ze sprzedaży wytworzonych przez siebie produktów na nowych rynkach zbytu.

Zgodnie z ustawą, podatnik osiągający przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18 u.p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów do wysokości dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych, nie więcej jednak niż 1 000 000 zł w roku podatkowym.

Podatnik jest uprawiony do skorzystania z odliczenia, jeśli nie dokonuje transakcji z podmiotami powiązanymi. Dodatkowo, podatnik nabywa prawo do ulgi pod warunkiem, jeśli w okresie 2 kolejno następujących po sobie lat podatkowych, licząc od roku podatkowego, w którym poniósł koszty zwiększenia przychodów, zwiększył przychody ze sprzedaży produktów oferowanych lub osiągnął przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych lub osiągnął przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych w danym kraju.

Do katalogu kosztów uzyskania przychodu objętych ulgą uznaje się poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów koszty:

1. uczestnictwa w targach, poniesione na organizację miejsca wystawowego oraz zakup biletów lotniczych, zakwaterowania i wyżywienia dla pracowników;
2. działań promocyjno-informacyjnych, w tym zakupu przestrzeni reklamowych, przygotowania strony internetowej, publikacji prasowych, broszur, katalogów informacyjnych i ulotek, dotyczących produktów;
3. dostosowania opakowań produktów do wymagań kontrahentów;
4. przygotowania dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów, w szczególności dotyczącej certyfikacji towarów oraz rejestracji znaków towarowych;
5. przygotowania dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także w celu składania ofert innym podmiotom.

Idea ulgi na ekspansję polega na tym, że odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych przypadających bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Ustawa zakłada zmianę warunków, od których spełnienia uzależnione jest preferencyjne opodatkowanie na podstawie ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych. Proponowana zmiana służy uproszczeniu i doprecyzowaniu istniejących regulacji w tym zakresie.

Zgodnie z ustawą, rozszerza się możliwość zastosowania przepisów dotyczących ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych, w szczególności poprzez:

1. uzupełnienie katalogu podmiotów uprawnionych do opodatkowania ryczałtem o spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne,
2. rezygnację z konieczności ponoszenia określonych nakładów inwestycyjnych jako warunku dla stosowania przepisów o ryczałcie,
3. rezygnację z warunku dotyczącego górnego limitu przychodów podatników opodatkowanych ryczałtem, a w konsekwencji również z domiaru zobowiązania podatkowego,
4. uelastycznienie terminów spłaty zobowiązania podatkowego w zakresie tzw. korekty wstępnej, a w niektórych przypadkach również zniesienie obowiązku zapłaty owego zobowiązania,
5. obniżenie stawek podatku określonych w art. 28o ust. 1 u.p.d.o.p. i uchyleniu w art. 28o ust. 2 tej ustawy, który przewidywał możliwość obniżenia stawki podatku wskutek ponoszenia konkretnej wielkości nakładów inwestycyjnych.

Zmiany pociągają za sobą konieczność dostosowania brzmienia przepisów u.p.d.o.f. w zakresie opodatkowania przychodów udziałowców spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcjonariusza spółki akcyjnej i spółki komandytowo-akcyjnej, oraz komandytariusza i komplementariusza spółki komandytowej. W rezultacie, zryczałtowany podatek, obliczony zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f., od przychodów uzyskiwanych przez wspólnika z wypłat podzielonych zysków spółki osiągniętych przez tę spółkę w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, zgodnie z przepisami rozdziału 6b u.p.d.o.p., jeżeli pochodzą z podziału zysków z tego okresu wyodrębnionych w kapitale własnym spółki, pomniejsza się o kwotę stanowiącą:

1. 90% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki liczonego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany – w przypadku przychodów z podzielonego zysku wypłaconych z zysków spółki opodatkowanych zgodnie z art. 28o ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., albo
2. 70% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki liczonego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany – w przypadku przychodów z podzielonego zysku wypłaconych z zysków spółki opodatkowanych zgodnie z art. 28o ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.

Ustawa zakłada wprowadzenie ulgi dla podatników inwestujących w alternatywne spółki inwestycyjne, których działanie wiąże się z dużym ryzykiem ekonomicznym.

1. Zgodnie z ustawą, podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalone zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 u.p.d.o.f., kwotę stanowiącą 50% wydatków poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w:
   1. alternatywnej spółce inwestycyjnej, o której mowa w art. 8a ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi lub
   2. spółce kapitałowej, w której alternatywna spółka inwestycyjna:
   • posiada co najmniej 5% udziałów (akcji),
   • będzie posiadała co najmniej 5% udziałów (akcji) w wyniku nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej przez podatnika

– do wysokości nieprzekraczającej 250 000 zł w roku podatkowym.

Prawo do ulgi przysługuje, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1. udziałowcem (akcjonariuszem) alternatywnej spółki inwestycyjnej jest podmiot, który nabył lub objął udziały (akcje) w alternatywnej spółce inwestycyjnej sfinansowane w całości lub części ze środków europejskich w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy o finansach publicznych, niemających charakteru bezzwrotnego, przeznaczonych na inwestycje venture capital w Rzeczypospolitej Polskiej;
2. podatnik zawarł z alternatywną spółką inwestycyjną umowę inwestycyjną regulującą prawa i obowiązki alternatywnej spółki inwestycyjnej oraz podatnika wynikające z nabycia przez podatnika udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej lub wspólnej inwestycji alternatywnej spółki inwestycyjnej oraz podatnika w spółkę kapitałową, w której alternatywna spółka inwestycyjna nabędzie lub obejmie co najmniej 5% udziałów (akcji);
3. w okresie 2 lat poprzedzających dzień pierwszego objęcia lub nabycia udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej lub w spółce kapitałowej, w której ta alternatywna spółka inwestycyjna i spółka kapitałowa nie była z podatnikiem podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f.;
4. podatnik będzie posiadał udziały (akcje) przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy.

Odliczenie w ramach ulgi dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki. Natomiast w przypadku niespełnienia warunku polegającego na posiadaniu udziałów (akcji) przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone od dochodu za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej lub w spółce kapitałowej.

Ustawa zakłada wprowadzenie nowej instytucji do Ordynacji podatkowej, tzw. porozumienia inwestycyjnego. Celem tego porozumienia, zawieranego między inwestorem a organem podatkowym, jest określenie ex ante skutków podatkowych planowanej inwestycji. Porozumienie inwestycyjne ma służyć realizacji zasady pewności prawa podatkowego oraz zapewnić jednolitą i spójną wykładnię przepisów prawa podatkowego w Polsce.

Zgodnie z ustawą, organem właściwym w sprawie porozumienia jest minister właściwy do spraw finansów publicznych, który może, w drodze rozporządzenia, upoważnić organ Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań w tym zakresie.

Porozumienie inwestycyjne zawierane jest na wniosek inwestora, czyli podmiotu, który planuje lub rozpoczął inwestycję na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przez inwestycję z kolei rozumie się nową inwestycję w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, której wartość wynosi co najmniej 50 000 000 zł, przy czym wartość inwestycji wyrażonej w walucie obcej ustala się z uwzględnieniem kursu średniego waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski i obowiązującego w pierwszym dniu miesiąca złożenia wniosku o zawarcie porozumienia inwestycyjnego.

Zakres porozumienia inwestycyjnego może obejmować:

1. ocenę, że cena transferowa transakcji kontrolowanej jest ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, przy czym w zakresie nieuregulowanym w niniejszym dziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 83-86, art. 90, art. 92, art. 103, art. 104, art. 106 i art. 107 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych;
2. ocenę, że do korzyści podatkowej wskazanej we wniosku o zawarcie porozumienia nie ma zastosowania przepis art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej, przy czym w zakresie nieuregulowanym w niniejszym dziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 119x § 1 i 2, art. 119y § 1 i 2 oraz art. 119za pkt 1 i 2 tej ustawy;
3. klasyfikację i rodzaj wyrobu akcyzowego lub klasyfikację samochodu osobowego – w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN), przy czym w zakresie nieuregulowanym w niniejszym dziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 7e ust. 2 i 3 oraz art. 7f ust. 1–3, ust. 4 zdanie pierwsze, ust. 6 i 7 ustawy o podatku akcyzowym;
4. opis i klasyfikację towaru lub usługi oraz właściwą stawkę podatku, przy czym stosuje się odpowiednio przepisy art. 42b ust. 2 pkt 1–3, ust. 4, 5 i 7 oraz art. 42e ust. 1–3, ust. 4 zdanie pierwsze, ust. 6 i 7 ustawy o podatku od towarów i usług;
5. interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie nieobjętym pkt 1–4, przy czym przepis art. 14b § 3 stosuje się odpowiednio.

Wniosek o zawarcie porozumienia inwestycyjnego może złożyć inwestor w języku polskim lub angielskim. Taki wniosek podlega opłacie wstępnej, która wynosi 50 000 zł.

Porozumienie inwestycyjne zawarte między inwestorem a organem podatkowym wskutek wniosku może być sporządzone jednocześnie w języku polskim i angielskim. Zawarcie tego porozumienia podlega opłacie głównej w wysokości określonej w porozumieniu, nie niższej jednak niż 100 000 zł i nie wyższej niż 500 000 zł. Przy czym podczas ustaleniu wysokości opłaty głównej uwzględnia się zakres i złożoność porozumienia inwestycyjnego.

Okres obowiązywania porozumienia inwestycyjnego trwa nie dłużej niż 5 lat podatkowych. Może on jednak zostać przedłużony albo skrócony na zasadzie dobrowolnej zmiany albo jednostronnego dobrowolnego wypowiedzenia.

Ustawa zakłada złagodzenie warunków tworzenia i funkcjonowania podatkowych grup kapitałowych (PGK) oraz ich zabezpieczenie przed podatkowymi skutkami spadku zyskowności. Celem wprowadzonych zmian jest ułatwienie stworzenia PGK przez mniejsze podmioty przy jednoczesnym uwzględnieniu gospodarczych realiów ich funkcjonowania na rynku.

Zgodnie z ustawą, spłaszczeniu ulega struktura powiązań w ramach PGK oraz zmiana składu PGK. Kwota przeciętnego kapitału zakładowego, przypadającego na każdą ze spółek tworzących PGK, jest obniżona do 250 000 zł. Uchylony jest zakaz, według którego PGK jest podatnikiem CIT, jeśli spółki zależne nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę. Dodatkowo, by utworzyć PGK, nie jest już wymagana forma aktu notarialnego, lecz zwykła forma pisemna do sporządzenia umowy o utworzeniu PGK.

Nadto, ustawa zakłada rozszerzenie zasady rozliczenia przyszłych strat podatkowych spółek tworzących PGK. Zgodnie z zaproponowanym brzmieniem przepisów, dochód ze źródła przychodów podatkowej grupy kapitałowej osiągnięty za rok podatkowy może zostać obniżony o stratę z tego źródła przychodów poniesioną w okresie przed utworzeniem grupy przez spółkę tworzącą tę grupę, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1. strata ta podlegałaby odliczeniu od dochodu tej spółki na podstawie art. 7 ust. 5 u.p.d.o.p., gdyby spółka ta nie weszła w skład podatkowej grupy kapitałowej;
2. strata została poniesiona przez spółkę nie wcześniej niż w piątym roku podatkowym, poprzedzającym rok podatkowej grupy kapitałowej, za który dokonuje się tego obniżenia;
3. strata nie została odliczona od dochodu spółki na podstawie art. 7 ust. 5 u.p.d.o.p.;
4. spółka osiągnęła w roku podatkowym, za który dokonuje się tego obniżenia, dochód z tego źródła przychodów, z którego poniesiona została strata.

Przedmiotowe rozszerzenie znajdzie zastosowanie, jeśli kwota obniżenia, o którym powyżej mowa, nie przekroczy 50% wysokości straty oraz nie przekroczy kwoty dochodu ze źródła przychodów osiągniętego przez spółkę zależną w roku podatkowym, za który dokonuje się tego obniżenia. Natomiast w przypadku upływu obowiązywania umowy lub utraty przez PGK statusu podatnika kwotę obniżenia stosuje się także do straty spółki tworzącej PGK poniesionej przed utworzeniem tej grupy, jeżeli:

1. strata została poniesiona nie wcześniej niż w piątym roku podatkowym spółki poprzedzającym rok, za który dokonuje się tego obniżenia, z tym że okres ten obejmuje również lata podatkowe podatkowej grupy kapitałowej tworzonej przez tę spółkę, oraz
2. o wysokość tej straty nie został obniżony dochód podatkowej grupy kapitałowej na podstawie art. 7a ust. 4 i ust. 5 u.p.d.o.p.

Ustawa zakłada wprowadzenie możliwości utworzenia podatkowej grupy VAT dla podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie. Celem tego rozwiązania jest wprowadzenie uproszczeń dokumentacyjnych pomiędzy członkami grupy, a co za tym idzie zwiększenie efektywności finansowej w ramach współpracy z innymi podmiotami.

Zgodnie z ustawą, podatnikiem podatku VAT może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT. Podatnicy mogą utworzyć grupę VAT, jeśli posiadają siedzibę na terytorium kraju lub nie posiadają jej w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na tym obszarze.

Podkreślić należy, że obligatoryjnymi warunkami utworzenia grupy VAT jest istnienie powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych między członkami grupy VAT:

1. podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z nich, będąc członkiem grupy VAT, posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy;
2. podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT;
3. podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem lub organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

Podczas całego okresu istnienia grupy VAT zachodzić muszą wskazane trzy typy powiązań między członkami tej grupy. Podatnik może być członkiem tylko jednej grupy VAT.

W celu utworzenia grupy VAT grupa podatników zawiera umowę o jej utworzeniu w formie pisemnej. Grupa VAT nabywa status podatnika z dniem wskazanym w umowie, nie wcześniej jednak niż z dniem dokonania rejestracji, o której mowa w art. 96 ust. 4 ustawy o VAT.

Podstawową korzyścią z utworzenia grupy VAT jest to, że dostawa towarów i świadczenie usług przez podmioty należące do tej grupy nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu. Oznacza to neutralność podatkową wewnątrz grupy VAT.

Ustawa zakłada wprowadzenie preferencyjnego opodatkowania spółek holdingowych w Polsce. Nowy reżym podatkowy stanowi alternatywę dla obecnie obowiązujących instytucji. Cele regulacji jest zapewnienie polskim przedsiębiorcom korzystnych warunków akumulacji rodzimego kapitału oraz stworzenie korzystnego środowiska do lokowania w Polsce spółek holdingowych z jurysdykcji zagranicznych.

Zgodnie z ustawą, preferencyjny system opodatkowania będzie polegał na:

1. zwolnieniu od podatku dochodowego przychodów z dywidend, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a u.p.d.o.p., uzyskanych przez spółkę holdingową od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej, w części odpowiadającej 95% kwoty tych dywidend;
2. zwolnieniu od podatku dochodowego dochodów osiągniętych przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.p., pod warunkiem złożenia przez spółkę holdingową właściwemu dla niej naczelnikowi urzędu skarbowego, na co najmniej 5 dni przez dniem zbycia, oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia.

Spółka holdingowa będzie mogła skorzystać z odnośnych preferencji, jeśli jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółką akcyjną będącą podatnikiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 u.p.d.o.p., spełniającą łącznie następujące warunki:

1. posiada, nieprzerwanie przez okres co najmniej 1 roku, bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej,

2. nie jest spółką tworzącą podatkową grupę kapitałową,

3. nie korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a, art. 20 ust. 3 oraz art. 22 ust 4 u.p.d.o.p.,

4. prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, przy czym przepis art. 24a ust. 18 u.p.d.o.p. stosuje się odpowiednio,

5. udziałów (akcji) w tej spółce nie posiada, pośrednio lub bezpośrednio, udziałowiec (akcjonariusz) mający siedzibę lub zarząd lub zarejestrowany lub położony na terytorium lub w kraju:

- wymienionym w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 11j ust. 2 u.p.d.o.p.,

- wskazanym w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, o którym mowa w art. 86a § 10 pkt 1 Ordynacji podatkowej,

- z którym Rzeczpospolita Polska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo Unia Europejska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych.

Należy odnotować, że preferencja, o której mowa, nie będzie mała zastosowania do zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej, jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tych spółek, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości, przy czym przepis art. 3 ust. 4 u.p.d.o.p. stosuje się odpowiednio.

Ustawa przewiduje ulgi na powrót dla podatników, którzy przenieśli swoje miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 31 grudnia 2021 r.

Ulga na powrót przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że:

1. w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz

2. podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym:

a) trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

b) okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

3. podatnik

a) posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż Rzeczypospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, lub

b) miał miejsce zamieszkania:

- nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub

- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2, oraz

1. posiada certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia, oraz

2. nie korzystał uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia – w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ulga na powrót obejmuje sumę przychodów, która nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł:

1) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,

2) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f.,

3) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca u.p.d.o.f. albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

- w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego.

Jeżeli w okresie stosowania ulgi na powrót podatnik znów zmieni rezydencję, wskutek czego stanie się polskim rezydentem podatkowym, to z powodu ponownego przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Polski nie będzie mógł zastosować tej ulgi, gdy korzystał z niej już poprzednio. Oznacza to, że podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi na powrót tylko raz.

Ustawa przewiduje preferencję dla podatników, którzy przenoszą swoją rezydencję podatkową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Celem regulacji jest stworzenie konkurencyjnego środowiska podatkowego, które będzie zachęcać podatników do relokowania swoich aktywów w Polsce.

Zgodnie z ustawą, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może podlegać podatnik, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) przeniósł miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencję podatkową) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Skutkiem przeniesienia rezydencji podatkowej do Polski będzie podleganie przez podatnika opodatkowaniu na zasadach nieograniczonego obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f.;

2) do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, w którym przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, złoży urzędowi skarbowemu oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem według ustalonego wzoru, przy czym art. 45 ust. 1b u.p.d.o.f. stosuje się odpowiednio;

3) nie posiadał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez co najmniej pięć z sześciu lat podatkowych poprzedzających bezpośrednio rok podatkowy, w którym przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) będzie ponosił wydatki na wzrost gospodarczy, rozwój nauki i szkolnictwa, ochronę dziedzictwa kulturowego lub krzewienie kultury fizycznej, których rodzaje są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 5, w wysokości co najmniej 100 000 zł w roku podatkowym, począwszy od roku podatkowego następującego bezpośrednio po roku podatkowym, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podatnik dokonuje wyboru opodatkowania ryczałtem dla nowych inwestorów poprzez jednorazowe złożenie oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania. Do oświadczenia podatnik dołącza certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie, w którym mowa w art. 30j ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.

Na podstawie złożonego oświadczenia podatnik stosuje opodatkowanie ryczałtem dla nowych inwestorów przez okres 10 kolejnych lat podatkowych, licząc od roku podatkowego, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ryczałt wynosi 200 000 zł za rok podatkowy niezależnie od wysokości uzyskanych w tym roku przychodów zagranicznych. Podatnik jest obowiązany wpłacić ryczałt w terminie do dnia 30 czerwca roku następującego po roku podatkowym.

Ustawa przewiduje wprowadzenie przejściowego podatku dochodowego od niektórych dochodów osób fizycznych, osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych. Celem tej regulacji jest stworzenie zachęty dla podmiotów zainteresowanych ujawnieniem organom podatkowym dochodów wcześniej nieopodatkowanych, a także zainteresowanych wycofaniem się z podjętych wcześniej działań optymalizacyjnych, w tym o zasięgu transgranicznym.

Zgodnie z ustawą, w przypadku dochodów lub przychodów, które nie zostały zadeklarowane w całości lub w części do opodatkowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie u.p.d.o.f. i u.p.d.o.p. oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w szczególności w związku z:

1) nieujawnieniem w całości lub w części tych dochodów (przychodów),

2) nieujawnieniem w całości lub w części źródła powstania tych dochodów (przychodów),

3) przeniesieniem lub posiadaniem w jakiejkolwiek formie kapitału poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w zagranicznej jednostce, w rozumieniu art. 30f ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. lub w rozumieniu art. 24a ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p.,

4) stosowaniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, w sposób niezgodny z kontekstem użycia postanowień tych umów, z ich celem oraz zamiarami państw-stron tych umów,

5) nierzeczywistą rezydencją podatkową,

6) osiągnięciem innej niż wymieniona w pkt 1–5 korzyści podatkowej w rozumieniu art. 3 pkt 18 Ordynacji podatkowej

- osoby fizyczne, osoby prawne i inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, bez względu na miejsce zamieszkania, siedziby, zarządu lub rejestracji mogą te dochody i przychody zgłosić do opodatkowania przejściowym ryczałtem od dochodów.

W przypadku skorzystania z tego rozwiązania przedmiotem opodatkowania przejściowym ryczałtem od dochodów jest dochód odpowiadający:

1) wysokości przychodu, jaki byłby określony u podatnika na podstawie przepisów u.p.d.o.f., u.p.d.o.p. albo ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, pomniejszonego o wydatki poniesione bezpośrednio w celu jego uzyskania, jeżeli te wydatki nie zostały odliczone przy określaniu zobowiązania w podatku dochodowym w jakiejkolwiek formie, a przedstawione przez podmiot dowody poniesienia tych wydatków nie budzą wątpliwości, albo

2) wysokości przychodu, jaki byłby przez podatnika lub przez płatnika określony na podstawie przepisów u.p.d.o.f., u.p.d.o.p. albo ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz z uwzględnieniem postanowień właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, gdyby obowiązek podatkowy był wykonany w sposób zgodny z przedmiotem i z celem tej umowy, albo

3) wysokości przychodu z kapitału przeniesionego lub posiadanego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w związku ze zmianą rezydencji podatkowej, pomniejszonego o wydatki poniesione bezpośrednio w celu uzyskania tego przychodu, jeżeli te wydatki nie zostały odliczone przy określaniu zobowiązania w podatku dochodowym w jakiejkolwiek formie, a przedstawione przez podmiot dowody poniesienia tych wydatków nie budzą wątpliwości, albo

4) 25% wartości kapitału przeniesionego lub posiadanego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w związku ze zmianą rezydencji podatkowej, albo

5) wartości korzyści podatkowej w rozumieniu art. 3 pkt 18 Ordynacji podatkowej innej niż wymieniona w pkt 1–3.

Dobrodziejstw związanych z opodatkowaniem przejściowym podatkiem dochodowym nie stosuje się do:

1) dochodów, które powstały w wyniku popełnienia przestępstwa, w tym w przypadku zbiegu z przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym;

2) dochodów, które powstały w wyniku popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że podmiot lub sprawca przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego działający w imieniu podmiotu zawiadomi o popełnieniu tego czynu zabronionego właściwego naczelnika urzędu skarbowego jednocześnie ze złożeniem wniosku o opodatkowanie tych dochodów przejściowym ryczałtem od dochodów, z zastrzeżeniem pkt 1;

3) podmiotów objętych na dzień składania wniosku o opodatkowanie dochodów przejściowym ryczałtem od dochodów postępowaniem podatkowym, kontrolą podatkową lub kontrolą celno-skarbową, których przedmiotem są dochody, które nie zostały zadeklarowane w całości lub w części do opodatkowania na terytorium RP.

Opodatkowanie przejściowym ryczałtem od dochodów jest dobrowolne. Stawka tego podatku wynosi 8% podstawy opodatkowania. Wniosek w sprawie opodatkowania dochodów przejściowym podatkiem dochodowym podlega opłacie w wysokości 1% niezadeklarowanego dochodu, jednak w kwocie nie niższej niż 1000 zł i nie wyższej niż 30 000 zł. Termin na złożenie wniosku rozpoczyna się dnia 1 października 2022 r., a upływa dnia 31 marca 2023 r. Założony przez podatnika wniosek spełniający wymagania formalne będzie traktowany jak deklaracja o wysokości dochodu.

Ustawa przewiduje preferencję dla podatników wspierających działalność sportową, kulturalną oraz szkolnictwo wyższe i naukę. Celem regulacji jest zachęcenie podatników, którzy osiągają przychody z działalności gospodarczej, do wsparcia określonych dziedzin życia społeczno-gospodarczego.

Zgodnie z ustawą, podatnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 u.p.d.o.f., kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność:

1) sportową,

2) kulturalną w rozumieniu ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,

3) wspierającą szkolnictwo wyższe i naukę

- przy czym kwota odliczenia nie może przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Koszty, o których mowa w uldze na CSR, podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie odliczono ich od podstawy obliczenia podatku. Podatnik dokonuje odliczenia rzeczonych kosztów w zeznaniu rocznym.

Ustawa zakłada wprowadzenie ulgi z tytułu wydatków ponoszonych na ochronę i konserwację zabytków. Celem tej regulacji jest wsparcie działań służących zachowaniu materialnego dziedzictwa kulturowego, realizowanych poprzez zakup, konserwację i restaurację budynków zabytkowych.

Zgodnie z ustawą, podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2 u.p.d.o.f., wydatki:

1) poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej, utworzony zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków;

2) poniesione w roku podatkowym na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się w ewidencji zabytków;

3) odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku, pod warunkiem że podatnik na nabytą nieruchomość poniósł wydatek, o którym mowa w pkt 2.

Odliczenia, o których mowa w pkt 1 i pkt 2, nie mogą przekroczyć 50% wydatków udokumentowanych:

1) dowodem wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej lub zaświadczeniem o wysokości wpłat w roku podatkowym wystawionym przez wspólnotę mieszkaniową lub spółdzielnię mieszkaniową;

2) fakturą wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, powiększonych o kwotę podatku od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast odliczenie, o którym mowa w pkt 3, nie może przekroczyć iloczynu kwoty 500 zł i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej zabytku nieruchomego, o którym mowa w pkt 3, nie więcej jednak niż 500 000 zł na wszystkie wydatki poniesione z tego tytułu.

Ustawa zakłada podwyższenie do 30 000 zł „kwoty wolnej” od podatku dla podatników, którzy obliczają podatek dochodowy od osób fizycznych według skali podatkowej. W konstrukcji tego podatku wysokość kwoty wolnej jest konsekwencją stosowania kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w pierwszym przedziale skali podatkowej.

Zgodnie z ustawą, podwyższona będzie kwota wolna od podatku dla wszystkich podatników do poziomu 30 000 zł, poprzez podwyższenie kwoty zmniejszającej podatek do wysokości 5100 zł (30 000 zł x 17% – 5100 zł = 0 zł). Wskutek tej zmiany według ustawodawcy podatnicy uzyskujący wynagrodzenie lub emeryturę do 2500 zł miesięcznie nie będą musieli płacić podatku, tym samym kwota zmniejszająca podatek nie będzie już miała degresywnego charakteru. Możliwość korzystania z „kwoty wolnej” dotyczy także podatników obowiązanych do samodzielnego opłacania zaliczek na podstawie art. 44 ust. 1a u.p.d.o.f.

Kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł będzie stosowana przy obliczaniu zaliczek na podatek poprzez odliczenie od podatku kwoty w wysokości 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.

Ustawa zakłada podwyższenie do 120 000 zł progu dochodów, po przekroczeniu którego ma zastosowanie 32% stawka podatku dochodowego od osób fizycznych. W rezultacie, do podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej 120 000 zł stosowana będzie stawka podatku w wysokości 17%. Dopiero do nadwyżki ponad tę kwotę podatek będzie obliczany według stawki 32%.

Ustawa zakłada zmianę podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz likwidację możliwości jej odliczenia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z ustawą, podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców, co do zasady, będą rzeczywiste dochody osiągane z prowadzonej przez nich działalności gospodarczej w miejsce stałej opłaty ryczałtowej. Dochód będzie podstawą wymiary składki dla osób opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych: według skali podatkowej, według 19% stawki podatku i opłacających podatek dochodowy z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Dochód ten, za rok kalendarzowy, będzie ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami, w rozumieniu u.p.d.o.f., a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, w rozumieniu tej ustawy, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie wynosić 4,9% podstawy wymiaru składki, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:

1) minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu pierwszego stycznia tego roku, w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru;

2) iloczynu liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu pierwszego stycznia tego roku, w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru.

Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne nastąpi po zakończeniu roku. W przypadku, gdy suma wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne przez ubezpieczonego jest wyższa od rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalonej od rocznej podstawy, ubezpieczonemu przysługuje zwrot kwoty stanowiącej różnicę między sumą wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne a roczną składką na ubezpieczenie zdrowotne ustaloną od rocznej podstawy. Zwrot będzie następował na wniosek ubezpieczonego.

Jednocześnie ustawa zakłada objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie. Są to m.in. członkowie zarządu, Komisji Rewizyjnej, prokurenci oraz członkowie komisji egzaminacyjnych. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla tych osób będzie kwota odpowiadająca wysokości pobieranego przez nie wynagrodzenia z tytułu powołania.

Ustawa wprowadza zachętę dla seniorów do pozostania na rynku pracy. Zgodnie z ustawą, wolne od podatku dochodowego są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia oraz pozarolniczej działalności gospodarczej, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Uregulowanie to będzie przysługiwać pod warunkiem, że podatnik będzie podlegał z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz, mimo nabycia uprawnienia, nie będzie otrzymywał emerytury lub renty rodzinnej lub uposażenia przysługującego w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego.

Ustawa przewiduje ulgę dla podatników, którzy zatrudnieni są na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej i otrzymują określony pułap przychodów z tego tytułu. Podkreślić należy, że nie chodzi o każdy rodzaj przychodów, a wyłącznie o przychody opodatkowane przy zastosowaniu skali podatkowej.

Ulga dla klasy średniej będzie przysługiwać podatnikom, którzy w roku podatkowym uzyskają przychody kwalifikowane do przychodów z ww. tytułów w wysokości mieszczącej się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł (odpowiednio miesięcznie – dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek – w wysokości od 5701 zł do 11 141 zł). W kwocie tych przychodów będą również uwzględniane przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania w wymiarze 50% z tytułu korzystania przez pracowników-twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Wysokość ulgi dla klasy średniej będzie ustalana na podstawie dwóch wzorów. Wybór wzoru będzie zależał od wysokości przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy oraz uzyskanych w ciągu roku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej:

1) w przypadku podatników, których roczne przychody wyniosą co najmniej 68 412 zł i nie przekroczą kwoty 102 588 zł, kwota ulgi będzie obliczona według wzoru:

(przychód z pracy lub z pozarolniczej działalności gospodarczej x 6,68% – 4566 zł) ÷ 0,17

2) w przypadku pracowników, których roczne przychody wyniosą co najmniej 8549 zł i nie przekroczą kwoty 11 141 zł, kwota ulgi będzie obliczona według wzoru:

(przychód z pracy lub z pozarolniczej działalności gospodarczej x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17

Ulga dla klasy średniej będzie stosowana w rozliczeniu rocznym oraz przy obliczeniu zaliczek na podatek między innymi przez zakłady pracy, które będą stosować ulgę za miesiące, w których podatnik uzyska od tego zakładu pracy przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy w wysokości od 5701 zł do 11 141 zł.

Możliwość skorzystania z ulgi dla klasy średniej będą mieli również podatnicy, którzy sami – na podstawie art. 44 ust. 1a pkt 1 u.p.d.o.f. – są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku zaliczki na podatek według zasad określonych w art. 44 ust. 3a u.p.d.o.f.

Ustawa wprowadza zachętę prodemograficzną dla osób, które wychowują co najmniej 4 dzieci. Zgodnie z ustawą, wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, pozarolniczej działalności gospodarczej, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego.

Uregulowanie to będzie przysługiwać podatnikowi, z którym dziecko zamieszkiwało lub sprawował on funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej.

Ustawa zakłada zmianę regulacji normujących prawo do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci. W zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu ustawa przewiduje w szczególności:

1) przyznanie prawa do złożenia wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków pozostających w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej także za rok podatkowy, w którym został zawarty związek małżeński;

2) doprecyzowanie, że prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów według zasad określonych w u.p.d.o.f. przysługuje wyłącznie jednemu rodzicowi (opiekunowi prawnemu);

3) uwzględnienie w przychodach pełnoletniego dziecka przychodów zwolnionych od PIT z tytułu „ulgi na powrót”, a także utrzymanie na obecnym poziomie kryterium dochodowego, czyli kwoty 3089 zł;

4) poszerzenie prawa do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci w stosunku do tych podatników, którzy rozliczają się na podstawie art. 30c u.p.d.o.f. lub przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszania podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

5) przyznania prawa do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków za rok podatkowy, w którym jeden z nich zmarł w trakcie tego roku albo zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.

Ustawa zakłada uchylenie przepisu, w myśl którego zryczałtowany podatek dochodowy od niektórych przychodów osób duchownych podlega obniżeniu o składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jednocześnie ustawa wprowadza modyfikację, zgodnie z którą duchowni utracą możliwość potrącenia należnego podatku o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

W rezultacie zaproponowana regulacja sprawi, że obciążenia duchownych opłacających zryczałtowany podatek dochodowy wzrosną o kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Zgodnie z ustawą, w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą rozliczających się na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie wynosić 9% podstawy opodatkowania, którą stanowić będzie:

1) 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS, jeżeli osiągnięte przychody z działalności gospodarczej nie przekroczyły w tym okresie kwoty 60 000 zł – tzn. ok. 300 zł miesięcznie;

2) 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS, jeżeli osiągnięte przychody z działalności gospodarczej przekroczyły w tym okresie kwotę 60 000 zł i nie przekroczyły kwoty 300 000 zł – tzn. ok. 500 zł miesięcznie;

3) 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS, jeżeli osiągnięte przychody z działalności gospodarczej przekroczyły w tym okresie kwotę 300 000 zł – tzn. ok. 900 zł miesięcznie.

Ubezpieczony, po zakończeniu roku kalendarzowego w terminie miesiąca od upływu terminu do złożenia zeznania, tj. do 15 lutego następnego roku podatkowego, wpłaca kwotę stanowiącą różnicę między roczną składką na ubezpieczenie zdrowotne ustaloną od rocznej podstawy a sumą wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jednocześnie, należy odnotować, że podatnik nie będzie już mógł odliczyć od podatku zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ustawa zakłada obniżenie stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla niektórych branż. Zgodnie z ustawą, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:

14% przychodów ze świadczenia usług:

• w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU, dział 86),
• architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (PKWiU – dział 71),
• w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1);

12% przychodów ze świadczenia usług:

1. związanych z wydawaniem:

- pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,

- pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1),

- pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2),

- oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,

2. związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1).

Stawki ryczałtu zostaną obniżone dla osób wykonujących zawody medyczne, techniczne, w zakresie specjalistycznego projektowania oraz zawody związane ze świadczeniem usług w obszarze IT. Przychody z tego tytułu opodatkowane będą według stawki ryczałtu 14% i 12% niezależnie od tego, czy świadczone będą osobiście, czy też za pomocą osób zatrudnionych.

Ustawa zakłada zmiany w zakresie opodatkowania w formie karty podatkowej. Zgodnie z ustawą, stosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej będzie dotyczyło wyłącznie podatników, którzy korzystali z tej formy opodatkowania na dzień 31 grudnia 2021 r. i będą kontynuować stosowanie tej formy opodatkowania.

Z dniem 1 stycznia 2022 r. podatnicy stracą prawo do złożenia wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej. Nadto podatnik, który po 1 stycznia 2022 r., zachowując prawo do opodatkowania w formie karty podatkowej, zaprzestanie stosowania tej formy opodatkowania, nie będzie mógł powrócić do stosowania karty podatkowej.

Jednocześnie, modyfikacji podlegają zasady opodatkowania działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego lub świadczenia usług weterynaryjnych. W rezultacie, możliwość skorzystania z karty podatkowej będzie wyłączona w stosunku do lekarzy wykonujących w ramach wolnego zawodu działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego, którzy usługi te świadczą na rzecz podmiotów takich jak np. szpitale czy przychodnie. Analogicznie wyłącznie będzie dotyczyć weterynarzy, gdy będą świadczyć usługi weterynaryjne na rzecz podmiotów gospodarczych.