Procesowy zarzut potrącenia nadal jest dopuszczalny – sukces w sprawie prowadzonej przez radcę prawnego Przemysława Przerywacza i radcę prawnego Małgorzatę Łobocką-Szok

Wskutek wywiedzionej przez Kancelarię w imieniu Klienta apelacji, wyrokiem z dnia 26.10.2023 r. Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie w zaskarżonej części, przekazując mu sprawę do ponownego rozpoznania.

Sprawa dotyczyła robót dodatkowych wykonanych na rzecz Klienta Kancelarii. Ich wykonawca w postępowaniu sądowym domagał się zapłaty wynagrodzenia za prace, które nie były objęte podstawowym przedmiotem umowy o roboty budowlane. Pozwany – Klient Kancelarii – powołał się w toku sporu na wygaśnięcie zobowiązania w wyniku złożonego przed doręczeniem mu odpisu pozwu oświadczenia o potrąceniu. Przedstawiona do potrącenia wierzytelność obejmowała karę umowną nałożoną na wykonawcę.

Sąd I instancji uznał, że zarzut potrącenia w sprawie jest niedopuszczalny. Wskazał, że wierzytelności są sporne, a ponadto pochodzą z różnych stosunków prawnych. Uznał także, że pozwany nie uprawdopodobnił za pomocą dokumentów niepochodzących wyłącznie od niego istnienia wierzytelności. Z tego względu Sąd I instancji uwzględnił powództwo w znacznej części.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się pozwany – Klient Kancelarii. We wniesionej apelacji argumentował m. in., że Sąd I instancji w niewłaściwy sposób zastosował przepisy dotyczące procesowego zarzutu potrącenia, w tym w szczególności w nieuprawniony sposób utożsamił wymóg uprawdopodobnienia roszczenia z jego udowodnieniem.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie przychylił się do argumentacji zaprezentowanej w toku sporu przez Kancelarię, uchylił wyrok w zaskarżonym zakresie i przekazał sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Uzasadniając swoje stanowisko podkreślił, że Sąd I instancji  utożsamił formalną dopuszczalność złożenia zarzutu potrącenia, o której mowa w ustawie procesowej z koniecznością wykazania materialnoprawnych przesłanek skuteczności takiego zarzutu. Takie utożsamienie nie było prawidłowe i doprowadziło do naruszenia przepisów.

W świetle dopuszczalności zarzutu potrącenia, konieczne okazało się dokonanie merytorycznej oceny skuteczności tego zarzutu w świetle przepisów prawa materialnego. Jednocześnie Sąd Apelacyjny uznał, że nie mógł na etapie postępowania apelacyjnego samodzielnie oceniać w pełnym zakresie wierzytelności przedstawionej do potrącenia, ponieważ orzekałby w tym przedmiocie po raz pierwszy, a taki zabieg stanowiłby naruszenie obowiązującej zasady dwuinstancyjności. Oceny tej będzie musiał dokonać zatem Sąd Okręgowy, przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

Powyższy wyrok jest prawomocny.

Sprawę w Kancelarii prowadzą radca prawny Przemysław Przerywacz i radca prawny Małgorzata Łobocka – Szok.