„Dziennik Gazeta Prawna” w swoim dodatku „Samorząd i Administracja” (nr 7) z dnia 11 stycznia 2023 roku opublikował artykuł adwokat Anety Fornalik i radcy prawnego Agaty Wencel-Sochy pt. „Odszkodowania planistyczne będą szacowane na nowych zasadach”.
Artykuł dotyczy nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która weszła w życie w dniu 7 stycznia 2023 r. Zmiana przepisów ma poprawić sytuację właścicieli nieruchomości, którzy wpadli w tzw. lukę planistyczną. Ich roszczenia mogą być teraz korzystniej wyceniane niż w poprzednim stanie prawnym.
W artykule tym mec. Aneta Fornalik i mec. Agata Wencel-Socha wskazują, że przepis art. 37 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym różnicuje sytuację prawną i faktyczną właścicieli nieruchomości w dochodzeniu odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości na skutek działań planistycznych gminy. W gminach, które zachowały ciągłość planistyczną, dla ustalenia wysokości należnego odszkodowania wystarczy porównać wartość nieruchomości według jej przeznaczenia przed zmianą planu zagospodarowania, z wartością uwzględniającą jej obecne przeznaczenie. W przypadku przerwania ciągłości planistycznej gminy, wartość nieruchomości, której przeznaczenie było określone w planie zagospodarowania uchwalonym przed dniem 1 stycznia 1995 r., jest obliczana na podstawie faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości.
Obowiązujące przepisy prowadzą zatem do sytuacji, w której przy obliczaniu wysokości obniżenia wartości nieruchomości na skutek działań planistycznych gminy, stosuje się dwa kryteria. W przypadku właścicieli nieruchomości leżących w gminach, które zachowały ciągłość planistyczną, jest to kryterium przeznaczenia terenu, wynikające z planu obowiązującego przed jego zmianą; w przypadku właścicieli nieruchomości leżących w gminach, które dopuściły do tzw. luki planistycznej, jest to kryterium faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości.
Zmiana przepisów jest pokłosiem orzeczenie TK z 22.5.2019 r., SK 22/16, w którym Trybunał wskazał, że art. 37 ust. 1 ww. ustawy. rozumiany w ten sposób, że pozwala na ustalenie mniej korzystnego przeznaczenia nieruchomości niż w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, uchwalonym przed dniem 1 stycznia 1995 r., jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. TK nie orzekł o niezgodności samego przepisu, ale o sposobie jego wykładni.
Zmiana przepisów dotyczy tych spraw, w których plany miejscowe straciły ważność po dniu 31 grudnia 2003 r.
Klikając „Akceptuję cookies”, zgadzasz się na przechowywanie plików cookie na swoim urządzeniu w celu usprawnienia nawigacji w witrynie, analizy korzystania z witryny i pomocy w naszych działaniach marketingowych.
