Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie odpowiedzialności samorządów za straty SPZOZ-ów

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie odpowiedzialności samorządów za straty SPZOZ-ów

W dniu 20 listopada 2019 roku przed Trybunałem Konstytucyjnym odbyła się rozprawa w sprawie z wniosku Sejmiku Województwa Mazowieckiego dotyczącego odpowiedzialności finansowej jednostek samorządu terytorialnego (w tym przypadku samorządu województwa mazowieckiego jako podmiotu tworzącego) za stratę netto samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (sygn. K 4/17).

W rozprawie, w charakterze publiczności, wzięły udział: radca prawny Anna Piotrowska-Musioł oraz aplikant adwokacki Paulina Kozłowska z Departamentu Prawa Medycznego i Obsługi Podmiotów Leczniczych, które w codziennej praktyce reprezentują podmioty lecznicze w postępowaniach dotyczących dochodzenia należności od Narodowego Funduszu Zdrowia. 

Istotą rozpoznawanej sprawy było ustalenie na kim – na Państwie, czy na jednostkach samorządu terytorialnego – ciąży obowiązek finansowania świadczeń opieki zdrowotnej. Trybunał stwierdził, że kwestionowany przez wnioskodawcę obowiązek pokrycia straty netto samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przez organ tworzący oznacza de facto obowiązek finansowania świadczeń przez ten organ.

Trybunał odwołał się w kontekście powyższego do treści art. 68 ust. 2 Konstytucji, który stanowi źródło odpowiedzialność władzy publicznej za równy dostęp obywateli do opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.

Po przeprowadzeniu rozprawy, Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym stwierdził, że przepis nakładający na podmioty tworzące obowiązek pokrywania straty netto samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej jest niezgodny z przepisami Konstytucji, w szczególności z przepisem gwarantującym równy dostęp obywateli do świadczeń opieki zdrowotnej. 

Analizując zapadłe orzeczenie należy zauważyć, iż Trybunał zweryfikował funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia i dokonał jego negatywnej oceny, również w zakresie konieczności dochodzenia przez podmioty lecznicze na drodze sądowej zapłaty za tzw. świadczenia ponadlimitowe.

Zapłata za świadczenia zrealizowane ponad limity wynikające z zawartych umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (a obecnie, w odniesieniu do szpitali zakwalifikowanych do sieci szpitali – ponad ustalony ryczałt) stanowiła i nadal stanowi przedmiot licznych sporów.

Wbrew istniejącemu po stronie Narodowego Funduszu Zdrowia obowiązkowi finansowania świadczeń wykonanych w stanach nagłego zagrożenia życia i zdrowia, potwierdzonemu w orzecznictwie Sądu Najwyższego, podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń sukcesywnie odmawia szpitalom dokonania zapłaty.

W konsekwencji, podmioty lecznicze prowadzą wieloletnie spory sądowe, celem uzyskania zapłaty za wykonane usługi. Kancelaria od wielu lat reprezentuje publiczne i prywatne placówki medyczne w procesach o zapłatę za tzw. nadlimity, a obecnie – również o zapłatę za świadczenia wykonane w stanie nagłym ponad wartość ryczałtu przyznanego w umowach zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Zapadłe w Trybunale Konstytucyjnym orzeczenie stanowi zatem kolejne potwierdzenie, że odpowiedzialność za sfinansowanie świadczeń zdrowotnych ciąży na Narodowym Funduszu Zdrowia, zaś argumentacja przedstawiona w jego uzasadnieniu z całą pewnością wzmocni stanowiska prezentowane przez Kancelarię w procesach o zapłatę, prowadzonych w imieniu podmiotów leczniczych w całej Polsce.

Klikając „Akceptuję cookies”, zgadzasz się na przechowywanie plików cookie na swoim urządzeniu w celu usprawnienia nawigacji w witrynie, analizy korzystania z witryny i pomocy w naszych działaniach marketingowych.

Skip to content