NSA uwzględnił zarzut naruszenia zasady reformationis in peius przy określeniu statusu strony postępowania – sprawę w Kancelarii prowadzi adw. Aneta Fornalik

Wyrokiem z 15.5.2024 r. NSA w sprawie o sygn. akt: II OSK 816/23 uwzględnił skargę kasacyjną wniesioną w imieniu Klienta Kancelarii – uczelni publicznej i uchylił wyrok WSA w Szczecinie, który został wydany z naruszeniem zasady reformationis in peius.

Orzeczenie Sądu I instancji uchylało co prawda kwestionowaną przez Uniwersytet decyzję organu II instancji, utrzymującą w mocy wydane pozwolenie na budowę, jednakże z nie z powodów wskazanych przez skarżącego. WSA uznał bowiem, że organy administracji publicznej niedostatecznie zbadały czy skarżącemu przysługuje przymiot strony w postępowaniu, która to okoliczność do czasu orzekania przez WSA nie była kwestionowana.

W wywiedzionej skardze kasacyjnej podniesiono zarzut naruszenia art. 134 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego), wskazując, że wyrok tylko formalnie jest korzystny dla strony skarżącej. Niezasadnie WSA wskazał na argumenty, które mogą pozbawić Uniwersytet brania udziału w sprawie. Nie w tym celu Uniwersytet składał skargę, pogarszając tym samym swoją sytuacją procesową.

W uzasadnieniu wyroku, NSA wskazał, że:

• ustalenie co jest „niekorzystne” dla strony należy rozpatrywać bardzo indywidualnie i dla konkretnego podmiotu w danej sprawie,
• naruszenie zakazu reformationis in peius w postępowaniu sądowoadministracyjnym może wystąpić na skutek uchylenia aktu lub czynności w części niezaskarżonej, zastosowania środka ostrzejszego od tego, o który wnosił skarżący lub takiego sformułowania oceny prawnej, która w ponownym postepowaniu przed organem administracji zdeterminowałaby wydanie aktu pogarszającego sytuację materialną skarżącego w porównaniu z sytuacją, która wynika z zaskarżonego aktu lub czynności,
• zaskarżony wyrok jest niewątpliwie niekorzystny dla strony, gdyż w istocie prowadzić może do pozbawienia skarżącego przymiotu strony w postępowaniu w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę.

Sprawa dotyczy pozwolenia na budowę fermy drobiu, która może wpłynąć negatywnie na prowadzone przez uczelnię w sąsiedztwie planowanej inwestycji wieloletnie badania naukowe i monitoring środowiska przyrodniczego.

Sprawę w Kancelarii prowadzi adwokat Aneta Fornalik.